Je hoort steeds vaker praten over elektrische auto’s (EV’s) die energie kunnen terugleveren aan het elektriciteitsnet. Dat wordt bidirectioneel laden genoemd. Je koppelt de auto thuis aan een laadpaal en afhankelijk van de ingestelde planning draait bijvoorbeeld je afwasmachine op de stroom in de accu van je auto, en de batterij van de auto wordt opgeladen als er voldoende en goedkope stroom is, ’s nachts of tijdens andere daluren. Of je vult je thuisaccu met de resterende stroom in de auto, dat kan ook. Een van de afkortingen die ervoor gebruikt wordt is V2G oftewel Vehicle to Grid. Wat kun je ermee, nu en in de toekomst? Kieskeurig.nl zette dat op een rij en wij noemen de hoofdzaken.
Allereerst een teleurstelling, want energie opslaan in je auto of de stroom in de batterij van je elektrische auto gebruiken voor apparatuur thuis kan alleen als je:
* een geschikte auto hebt
* een geschikte wallbox hebt
* en je de auto via een eigen laadpaal of wallbox kunt opladen. Moet je laden via een laadpaal langs de straat dan werkt het voorlopig nog niet. Kortom, we kunnen er nu nog nauwelijks iets mee! Maar dat gaat veranderen.
De EV die je rijdt is veel meer dan ‘alleen’ een voertuig. Tenminste, als je optimaal gebruik kunt maken van de mogelijkheden van de batterij. En daarvoor heb je als gezegd allereerst een geschikte auto nodig. Daarvan gaan er snel steeds meer komen, want de auto-accu ook als opslag voor thuis kunnen gebruiken is een van de makkelijkste oplossingen voor de zogeheten netcongestie, de ‘files’ op het stroomnet. Bidirectioneel laden is de overkoepelende benaming voor het wederzijds overbrengen van energie van en naar een accu, in dit geval die van een EV. Er is al geopperd om de term ‘V2X’ oftewel Vehicle-to-Everything te gebruiken in plaats van alle losse termen. Uiteindelijk is het namelijk de bedoeling dat elke EV dit allemaal kan. Zover is het helaas voorlopig nog niet. Toch is het goed om stil te staan bij de toekomstige mogelijkheden.
V2G: terugleveren aan het elektriciteitsnet
V2G staat voor Vehicle-to-Grid. Dat betekent dat energie die is opgeslagen in de batterij van je auto wordt doorgestuurd naar het stroomnet. Dit is de meest omvangrijke en ook meest ingewikkelde variant van terugleveren. Je hebt hier namelijk niet te maken met je eigen, onafhankelijke circuit maar met je netbeheerder en de mogelijkheden van het stroomnet. In combinatie met zonnepanelen kom je de term ‘salderen’ regelmatig tegen. Aan het eind van het jaar trekt de energieaanbieder de hoeveelheid stroom die je teruggeleverd hebt af van de verbruikte energie. Hierdoor valt je energierekening lager uit. Het probleem is echter dat iedereen op hetzelfde moment teruglevert, namelijk als de zon schijnt. Dat kan tot problemen op het stroomnet leiden. De accu van je EV gebruiken als thuisbatterij biedt dan uitkomst, omdat stroom daarmee tijdens piekuren lokaal wordt opgeslagen en op andere momenten kan worden teruggeleverd. De salderingsregeling lijkt te gaan verdwijnen, maar er is nog veel onduidelijkheid. De nieuwe regering heeft plannen om per 1 januari 2027 de salderingsregeling volledig af te schaffen, maar daar moet nog over worden gestemd in beide Kamers. Dat zou dit jaar nog moeten gebeuren. V2G is een mogelijk antwoord op de zorgen over salderen. Het is echter nog maar de vraag of de regering dat inziet en hierop inspeelt.
V2H: de accu van je EV als thuisbatterij
V2H, of voluit Vehicle-to-Home, is een manier om energie uit de accu van je auto voor je huis te gebruiken via een verbinding tussen de batterij en de groepenkast. Daarvandaan wordt de stroom dan naar elektrische apparaten in je huis gestuurd. De accu fungeert hierdoor ook meteen als back-up voor als de stroom uitvalt en is daarmee in feite een thuisbatterij. Dat kan gemakkelijk, want accu’s van elektrische auto’s hebben een enorme capaciteit. De kleinste varianten beschikken al over ongeveer 40 kWh en er steeds meer auto’s hebben een batterij van meer dan 100 kWh. Gemiddeld gebruikt een huishouden 7,4 kWh per dag, ’s winters is dat iets meer dan tijdens de zomermaanden. Dus ook met de stroom in een kleine batterij kun je dagen voorruit. Feitelijk is dan je elektrische auto een rijdend alternatief voor een thuisbatterij.
V2L: onderweg apparaten laden
Bij V2L, de afkorting van Vehicle-to-Load, wordt de accu van je EV gebruikt om apparaten op te laden of van stroom te voorzien. Dat doe je vooral onderweg of op vakantie. Dit is in feite de eenvoudigste versie en wordt in beperkte mate al gebruikt, bijvoorbeeld om je smartphone in je auto via een usb-poort of draadloos op te laden. Dat wordt niet onder V2L geschaard, hoewel het in principe hetzelfde is. We spreken over V2L als er via de laadaansluiting stroom naar andere apparaten wordt gestuurd. Dat kan met veel grotere vermogens, tot wel 3,6 kW, zodat je bijvoorbeeld ook een andere EV met een lege accu kunt opladen. Je zou dan de frituurpan kunnen aansluiten op een stopcontact van je elektrische auto. Die mogelijkheid is er al, maar nog uitermate beperkt en bij slechts een paar auto’s, zoals de luxe versies van de Hyundai Ioniq 5 en Kia EV6 en bij enkele auto’s die in aantocht zijn. Het aantal modellen waarbij dit kan zal enorm gaan toenemen.
Optimaal profiteren van bidirectioneel laden
Je auto opladen tijdens daluren en zelf opgewekte energie inzetten gedurende piekverbruik klinkt natuurlijk als muziek in de oren. Terugleveren aan het net, oftewel salderen, is lang niet altijd haalbaar. De stroom in de batterij van de auto gebruiken voor je woning (V2H) is wel een optie. Dat kan echter niet zomaar. Het nadeel is dat de piekuren voor stroomverbruik overdag zijn, zo tussen 07.00 en 23.00 uur. Dat zijn ook de uren waarop we met een beetje geluk de zon zien en je zonnepanelen dus stroom opleveren. Maar je auto staat overdag lang niet altijd voor de deur om de gratis energie op te slaan. Bovendien gebruik je in huis op dat moment ook energie. Op bewolkte dagen leveren zonnepanelen niet zoveel stroom. De kans bestaat dus dat er dan niets overblijft voor de accu. Is ‘gratis’ stroom in de batterij van je auto ’s nachts gebruiken wel een optie? Als je dagelijks niet zo ver rijdt heeft de batterij meer dan genoeg capaciteit over om je woning een nacht van stroom te voorzien. V2H en V2G kunnen dan dus heel nuttig zijn. Alleen is deze techniek nog niet wijdverspreid in gebruik. En je bent afhankelijk bent van de huidige regelgeving en de diensten van de netbeheerder.
Werk aan de winkel
V2X, laten we die term maar gebruiken, is dus nog verre van geïntegreerd in de maatschappij. Het zou in 2030 moeten werken, maar er zijn nog wel wat obstakels. Zo zijn de meeste laadpalen nog niet geschikt voor V2X. Een EV gebruikt gelijkstroom, oftewel DC, terwijl het elektriciteitsnet AC, dus wisselstroom, levert. Een module in een auto zorgt voor de omzetting, maar dat moet nu ook de andere kant op. Dat is nog wel even een dingetje. Moderne laders kunnen zorgen voor wederzijdse omzetting en een soepel en gebruiksvriendelijk proces. Maar dan moeten ze er wel zijn en feitelijk moeten dan dus alle bestaande laadpalen en wallboxen vervangen worden door V2X palen. Bovendien zijn er ook nog maar weinig auto’s geschikt. Veel autofabrikanten gaan dat veranderen, maar het duurt nog even voordat die auto’s er zijn en ook via ECAR geleverd kunnen worden. De volgende auto’s zijn nu al geschikt voor V2X:
· Nissan Leaf (V2H, V2G)
· Polestar 3 (V2G)
· Ford F-150 Lightning (V2G)
· VW ID.4 (V2H)
· Hyundai Ioniq 5 (V2L)
· Hyundai Ioniq 6 (V2L)
· Genesis GV60 (V2L)
· Kia EV6 (V2L)
· Kia Niro (V2L)
Kia EV3 (V2L)
· Mitsubishi Outlander PHEV (V2L)
Als gezegd, vrijwel elk automerk werkt hard aan modellen met V2X-capaciteiten. Er komen in de nabije toekomst dus veel auto’s bij. Voordat we er allemaal iets aan hebben zijn we zomaar tien jaar verder. Maar het is wel een goed vooruitzicht dat je straks ook op deze manier plezier hegt van je elektrische auto!
Lees hier meer over V2X.